Zgodnie z obietnicą - w nawiązaniu do poprzedniego artykułu (Twórczym być) - chcę zaprezentować kilka łatwych i przyjemnych ćwiczeń, które pozwolą na określenie poziomu kreatywności. Zanim jednak przejdę do sedna sprawy chciałabym opisać króciutko poziomy kreatywności zaprezentowane przez Margaret Boden oraz dwa podejścia teoretyczno - badawcze w kontekście twórczości.
Margaret Boden wyróżnia:
- twórczość psychologiczną tzw. P - creativity. Odnosi się ona do subiektywnych doświadczeń jednostki. W procesie tworzenia dochodzi się do zaskakujących nowatorskich rozwiązań rozpatrywanych z subiektywnego punktu widzenia. Nie bierze się pod uwagę faktu, iż już kiedyś takie rozwiązanie powstało. Ważny jest odkrywczy charakter dla samego autora i jest to kwestia kluczowa.
- twórczość historyczna tzw. H – creativty jest szczególnym przypadkiem twórczości psychologicznej. Występuje wówczas, gdy jednostka wpadła na oryginalny pomysł z zastrzeżeniem jednak, że jest pionierem w tej dziedzinie i nikt inny tego nie wymyślił.
Jeśli natomiast chodzi o podejście teoretyczno – badawcze wyróżnia się twórczość elitarną oraz egalitarną. Ta pierwsza związana jest z twórczością wybitną, niecodzienną. Jest domeną osób nadzwyczaj uzdolnionych, którzy poprzez swoje działania dostarczają dzieł nowych i wartościowych. Są zdolni do wytwarzania rozwiązań oryginalnych, zaskakujących. „Chodzi zatem o twórców, których dzieła wnoszą coś istotnego do rozwoju kultury, nauki, sztuki lub wynalazczości i są powszechnie uznane, podziwiane lub wykorzystywane”. [1] W kontekście twórczości elitarnej przewija się pojęcie geniuszu.
Na miano twórczości egalitarnej zasługuje przekonanie, iż każdy człowiek jest twórczy, jednak w różnym stopniu. Twórczość stanowi dla człowieka warunek samorealizacji. Jest też kluczowa w celu utrzymania właściwego zdrowia psychicznego.
Dlaczego o tym piszę? Bo chciałam w tym momencie obalić stereotyp, mit mówiący, iż aby tworzyć potrzebna jest tzw. iskra boża. Nic bardziej mylnego a właśnie takie przekonanie skutecznie blokuje przepływ twórczości. Czasami czuje się natchnienie, przychodzi inspiracja. Czasami jednak robi się rzeczy codzienne w twórczy sposób nie zdając sobie z tego sprawy.
Jak sprawdzić swój poziom twórczości? Oto kilka przykładowych ćwiczeń.
- Co można zrobić z doniczki i ołówka?
- Wymyśl inne niż oczywiste zastosowania dla przedłużacza (minimum 15 zastosowań).
- Dokończ przysłowie: Czego Jaś się nie nauczy… (ale nie może być… tego Jan nie będzie umiał).
- Odpowiedz na pytanie: Co by było, gdyby wody zabrakło?
- Wypisz jak najwięcej skojarzeń do słowa „spodnie”.
- Wymyśl nową, oryginalną definicję „szafy”.
- Dokończ obrazek:
Proste? Oczywiście, że tak. Rozwiązanie testu nic Ci jednak nie mówi? Chcesz otrzymać informację zwrotną? Wyślij swoje odpowiedzi na adres mailowy: kreacja.realizacja@gmail.com a całkowicie za darmo i bez żadnych zobowiązań otrzymasz opinię na temat poziomu swojej twórczości.
W kolejnych artykułach ciąg dalszy przygód z kreatywnością. Mam nadzieję, że zainspirowałam Cię drogi Czytelniku do tworzenia. Z niecierpliwością czekam na efekty Twojej pracy!
Źródło:
Nęcka E., Psychologia twórczości, Gdańsk 2005
Szmidt K., Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych, Wyd. Helion
http://www.informatics.sussex.ac.uk/courses/creative-systems/papers/maggie/nutshell.pdf
(opracowanie własne)