Androgynia

Z języka greckiego andro oznacza mężczyznę, zaś gyne – kobietę, w połączeniu jest to androgynos. Zaś Słownik Wyrazów Obcych definiuje adrogynię jako biologiczne podobieństwo zewnętrzne narządów płciowych samca i samicy. Nazywane jest również obojnactwem rzekomym. Z kolei można o tym zjawisku mówić wówczas, gdy w jednym kwiatostanie występują jednocześnie kwiaty żeńskie i męskie, czyli jest to obupłciowość.

W psychologii po raz pierwszy termin ten pojawił się dzięki Sandrze Bem i oznacza, podobnie jak w biologii, jednoczesne występowanie cech charakterystycznych zarówno dla przedstawicieli płci żeńskiej, jak i męskiej. Z tą jednak różnicą, że tutaj donosi się do cech psychicznych. Należy do koncepcji kulturowej tożsamości płciowej, której podstawowym założeniem jest przekonanie, iż płeć jest kulturowo podzielanym przez wszystkich stereotypem. Istnieją cechy przez kulturę uznawane za typowo męskie, jak na przykład:

• Siła, ambicja,

a także takie, które uznawane są za typowo kobiece. I do tych zaliczane są następujące:

• Uczuciowość, zależność od innych.

Bem opracowała kwestionariusz Sex Role Inventory, za pomocą którego zmierzyć można stopień identyfikacji osoby badanej z cechami, które uznawane są za tradycyjnie kobiece lub męskie. Badani, wypełniając kwestionariusz, zaznaczają w jakim stopniu poszczególne cechy odnoszą się do nich, dzięki czemu można wyłonić osoby, które identyfikują się z cechami swojej płci. W ten sposób określa się kobiece kobiety i męskich mężczyzn oraz osoby, które identyfikują się z cechami płci przeciwnej (identyfikujące się „na krzyż”) – męskie kobiety i kobiecych mężczyzn. Co więcej, można wyróżnić również osoby, które identyfikują się zarówno z cechami, które przypisywane są ich płci, jak i przeciwnej. Są to osoby androgyniczne.

Badania przeprowadzone przez Sandrę Bem pokazały, że osoby, które zaliczane są do ostatniej grupy o wiele lepiej niż pozostałe radzą sobie w życiu, gdyż reagują adekwatnie do poszczególnych sytuacji. Androgyniczne kobiety charakteryzują się:

• Niezależnością;
• Asertywnością;
• Opiekuńczością;
• Wyższym poczuciem własnej wartości;
• Niższym poziomem lęku.

Z kolei androgyniczni mężczyźni cechują się:

• Zdolnością do okazywania czułości i współczucia.

Ponadto osoby androgyniczne w relacjach z innymi są przez tych drugich odbierane jako lepiej dostosowane do partnerstwa, bardziej kochające i tolerancyjne oraz lepiej dbają o relacje z innymi, a także otwarcie wyrażają swoje uczucia, są empatyczne, ich poglądy są niezależne, a nawet są odporne na konformizm.

Na podstawie:

„Charaktery” 9 (176)/2011

Słownik Wyrazów Obcych PWN